ΒΙΩΣΙΜΗ ΑΝΑΠΤΥΞΗ

Κριτήρια ESG η νέα επιχειρηματική στρατηγική προοπτική

Η νέα μεταβλητή που καθορίζει την επιχειρηματική στρατηγική των σύγχρονων επιχειρήσεων

Στο σύνολο της σύγχρονης επιχειρηματικής διακυβέρνησης, τα κριτήρια ESG (Περιβαλλοντικά, Κοινωνικά και Διακυβερνητικά) αποτελούν μια συνεχώς εξελισσόμενη μεταβλητή που καθορίζει τις στρατηγικές αποφάσεις, τις επενδυτικές πρακτικές και την αντίληψη της δημόσιας εικόνας των επιχειρήσεων. Ενώ κατά το παρελθόν οι επιχειρηματικές αποφάσεις βασίζονταν σε παραμέτρους όπως η οικονομική απόδοση και η αγοραστική ικανότητα, τα τελευταία χρόνια διακρίνεται μια σαφής τάση προς την ενσωμάτωση των περιβαλλοντικών, κοινωνικών και διακυβερνητικών παραγόντων ως βασικών στοιχείων της εταιρικής στρατηγικής. Το ερώτημα που προκύπτει είναι: Πώς και γιατί οι διαστάσεις αυτές έχουν αποκτήσει τόσο κρίσιμη σημασία στον σύγχρονο επιχειρηματικό κόσμο;

Τι είναι τα Κριτήρια ESG

Το ακρώνυμο ESG προέρχεται από τα αρχικά των λέξεων Environmental, Social και Governance τα οποία συνθέτουν το πλαίσιο εννοιών που προβάλλει την καθιέρωση της βιωσιμότητας στις επιχειρηματικές αποφάσεις των οργανισμών. Ας εξηγήσουμε λοιπόν κάθε συντελεστή του πλαισίου.

Ε: Environmental (Περιβαλλοντικά Κριτήρια)

Εντός των περιβαλλοντικών διαστάσεων, οι επιχειρήσεις καλούνται να διερευνήσουν, να αναλύσουν και να ενσωματώσουν πολιτικές που αντικατοπτρίζουν τη βιώσιμη διαχείριση των φυσικών πόρων, την ελαχιστοποίηση των ατμοσφαιρικών εκπομπών και την υπεύθυνη διαχείριση των απορριμμάτων. Η διαδικασία αυτή συνεπάγεται με την αναζήτηση από τις επιχειρήσεις καινοτόμων λύσεων που ανταποκρίνονται στις παγκόσμιες περιβαλλοντικές προκλήσεις (Wan et al., 2023).

S: Social (Κοινωνικά Κριτήρια)

Στην κοινωνική διάσταση, οι επιχειρήσεις κατευθύνονται προς την ανάπτυξη πολιτικών οι οποίες υποστηρίζουν την απασχόληση, την προαγωγή της διαφορετικότητας, αλλά και την ενίσχυση των δεσμεύσεων τους προς τις κοινωνικές οντότητες. Στα πλαίσια του προσανατολισμού αυτού, περιλαμβάνεται και η καλλιέργεια σχέσεων με τους πελάτες των επιχειρήσεων οι οποίες θα βασίζονται στην αμοιβαία εμπιστοσύνη και τον αλληλοσεβασμό (Luca Ribeiro and Antônio de Lima, 2023).

G: Governance (Διακυβερνητικά Κριτήρια)

Από την οπτική γωνία της διακυβέρνησης, η αναγκαιότητα διαμόρφωσης διαφανών και αποτελεσματικών δομών στο διοικητικό συμβούλιο βρίσκεται στο επίκεντρο των επιδιώξεων των επιχειρήσεων. Η αναγνώριση και η αντιμετώπιση των συγκρούσεων συμφερόντων καθίσταται ζωτικής σημασίας, με στόχο τη διατήρηση της ορθής λειτουργίας των επιχειρηματικών οργανισμών και της εταιρικής ακεραιότητας (Khan, 2022).

Ο Ρόλος των Κριτηρίων ESG στη Σύγχρονη Επιχειρηματικότητα

Στα πλαίσια της επιχειρηματικής δραστηριότητας 9των σύγχρονων επιχειρήσεων, τα κριτήρια ESG αποκτούν μια συνεχώς αυξανόμενη σημασία. Αυτή η ενίσχυση του ρόλου τους δεν είναι αποτέλεσμα τυχαίων γεγονότων, αλλά ανταποκρίνεται σε μια παγκόσμια τάση στρέψης προς την βιώσιμη ανάπτυξη και την εταιρική κοινωνική ευθύνη (Savio, D’Andrassi and Ventimiglia, 2023).

Στη σφαίρα των επενδυτικών αποφάσεων, τα κριτήρια ESG διαδραματίζουν κεντρικό ρόλο, καθώς οι επενδυτές και οι μέτοχοι των επιχειρήσεων απαιτούν πλέον από τις επιχειρήσεις να λαμβάνουν υπόψη τους όχι μόνο τις οικονομικές διαστάσεις της δραστηριότητάς τους, αλλά και τις περιβαλλοντικές, κοινωνικές και διακυβερνητικές τους επιπτώσεις (Del Vitto, Marazzina and Stocco, 2023).

Περαιτέρω, η ένταξη των ESG κριτηρίων στην επιχειρηματική στρατηγική έχει αποδειχθεί απαραίτητη για την εξασφάλιση της βιωσιμότητας και την ενίσχυση της ανταγωνιστικότητας των εταιρειών (Ehlers et al., 2023). Επιχειρήσεις που αγνοούν αυτές τις παραμέτρους αντιμετωπίζουν αυξημένους κινδύνους, τόσο σε ό,τι αφορά τη δημόσια εικόνα τους όσο και την οικονομική τους απόδοση. Αντιθέτως, οι εταιρείες που ενσωματώνουν τα ESG κριτήρια στις δραστηριότητές τους είναι πιο προετοιμασμένες για τις προκλήσεις του μέλλοντος και αποκτούν ένα ανταγωνιστικό πλεονέκτημα στην παγκόσμια σκηνή (Ellili, 2022).

Παραδείγματα Πρακτικής Εφαρμογής των Κριτηρίων ESG

Η εφαρμογή των ESG κριτηρίων στο επιχειρηματικό περιβάλλον εμφανίζει μία σειρά συγκεκριμένων παραδειγμάτων που έχουν διαμορφώσει τη σύγχρονη εταιρική αντίληψη.

Πολλές επιχειρήσεις παγκοσμίως έχουν αρχίσει να ενσωματώνουν τα ESG κριτήρια στην καθημερινότητά τους με επιτυχία (Ellili, 2022). Για παράδειγμα, εταιρείες που έχουν προβεί σε επενδύσεις για τη μείωση των ρυπογόνων εκπομπών τους αποκομίζουν ως πρόδηλα οφέλη την εξοικονόμηση ενέργειας και την βελτίωση της δημόσιας εικόνας τους (Shaikh, 2022). Εναλλακτικά, οι εταιρείες που έχουν υιοθετήσει πολιτικές προώθησης της διαφορετικότητας και της ισότητας των φύλων στο χώρο εργασίας επωφελούνται από την αποδεδειγμένη βελτίωση της παραγωγικότητας και της δημιουργικότητας των εργαζομένων τους (Wan et al., 2023).

Παρ’ όλα αυτά, η εφαρμογή των κριτηρίων ESG παρουσιάζει συγκεκριμένες προκλήσεις. Οι επιχειρήσεις μερικές φορές αντιμετωπίζουν δυσκολίες στην προσαρμογή των εσωτερικών τους διαδικασιών και στρατηγικών στα νέα αυτά κριτήρια. Επιπλέον, η μέτρηση της επίδρασης των κριτηρίων ESG σε πρακτικό επίπεδο μπορεί να είναι μια περίπλοκη διαδικασία, δεδομένης της διαρκούς εξέλιξης των μεθοδολογιών και των προτύπων που σχετίζονται με την αειφορία και την κοινωνική ευθύνη (Savio, D’Andrassi and Ventimiglia, 2023).

ESG θεμελιώδη στοιχεία της σύγχρονης επιχειρηματικής σκέψης

Τα κριτήρια ESG αναδεικνύονται ως αναπόσπαστα στοιχεία της σύγχρονης επιχειρηματικής σκέψης, κατατάσσοντας τις επιχειρηματικές δραστηριότητες εντός ενός ευρύτερου πλαισίου που υποκινείται από τη βιωσιμότητα, την κοινωνική δικαιοσύνη και την υπεύθυνη διακυβέρνηση (Savio, D’Andrassi and Ventimiglia, 2023 ; Ehlers et al., 2023). Κατανοώντας το δυναμικό των εν λόγω κριτηρίων, ο επιχειρηματικός κόσμος θα εξασφαλίσει την αντοχή, την καινοτομία και την προσαρμοστικότητά του στις προκλήσεις του 21ου αιώνα.

Ολοκληρώνοντας την παρούσα ανάλυση, θα ήταν ανεπίτρεπτη η παράλειψη μιας έκκλησης προς την ευρύτερη επιχειρηματική κοινότητα για διεύρυνση των επιπέδων γνώσης και προσαρμογής στα εν λόγω κριτήρια. Η συνεχής ενημέρωση και η ευαισθητοποίηση σε ζητήματα που αφορούν πρακτικές ESG καθίσταται απαραίτητη, ούτως ώστε να επιτευχθεί η υλοποίηση μίας πιο ολοκληρωμένης και αειφόρου επιχειρηματικής φιλοσοφίας.

Πηγές:

Berg, F., Kölbel, J.F. and Rigobon, R. (2022) “Aggregate Confusion: The Divergence of ESG Ratings,” Review of Finance, 26(6), pp. 1315–1344. doi:10.1093/rof/rfac033.

Del Vitto, A., Marazzina, D. and Stocco, D. (2023) “ESG ratings explainability through machine learning techniques,” Annals of Operations Research [Preprint]. doi:10.1007/s10479-023-05514-z.

Ehlers, T. et al. (2023) “Deconstructing ESG Scores: How to Invest with your own Criteria?,” IMF Working Papers, 2023(057), p. 1. doi:10.5089/9798400235283.001.

Ellili, N.O.D. (2022) “Bibliometric analysis and systematic review of environmental, social, and governance disclosure papers: current topics and recommendations for future research,” Environmental Research Communications, 4(9), p. 092001. doi:10.1088/2515-7620/ac8b67.

Khan, M.A. (2022) “ESG disclosure and Firm performance: A bibliometric and meta analysis,” Research in International Business and Finance, 61, p. 101668. doi:10.1016/j.ribaf.2022.101668.

Luca Ribeiro, T. de and Antônio de Lima, A. (2023) “Environmental, Social And Governance (ESG): A Bibliometric Review Study,” ESG Law Review, 6(1), p. e01571. doi:10.37497/esg.v6i1.1571.

Savio, R., D’Andrassi, E. and Ventimiglia, F. (2023) “A Systematic Literature Review on ESG during the COVID-19 Pandemic,” Sustainability, 15(3), p. 2020. doi:10.3390/su15032020.

Shaikh, I. (2022) “ENVIRONMENTAL, SOCIAL, AND GOVERNANCE (ESG) PRACTICE AND FIRM PERFORMANCE: AN INTERNATIONAL EVIDENCE,” Journal of Business Economics and Management, 23(1), pp. 218–237. doi:10.3846/jbem.2022.16202.

Wan, G. et al. (2023) “Hotspots and trends of environmental, social and governance (ESG) research: a bibliometric analysis,” Data Science and Management, 6(2), pp. 65–75. doi:10.1016/j.dsm.2023.03.001.

About the author

Δρ. Χρήστος Χ. Γαμβρούδης , PhD Μηχανικών Περιβάλλοντος

Δρ. Χρήστος Χ. Γαμβρούδης , PhD Μηχανικών Περιβάλλοντος

Γενικός Διευθυντής Εταιρείας Διαχείρισης Απορριμμάτων Νοτίου Αιγαίου (ΦΟΔΣΑ Α.Ε.)
Εμπειρογνώμονας Υγειονομικής Μηχανικής, Περιβαλλοντικής Διαχείρισης - Αειφορίας
Ph.D Μηχανικός Περιβάλλοντος
M.Sc Μηχανικός Ορυκτών Πόρων
M.Sc Μηχανικός Περιβάλλοντος
Δίπλωμα Μηχανικού Ορυκτών Πόρων

Ως ειδικός σε θέματα περιβαλλοντικής διαχείρισης και βιωσιμότητας, ο Δρ. Χρήστος Γαμβρούδης υπηρετεί ως Διευθύνων Σύμβουλος της ΦΟΔΣΑ Α.Ε., κατέχοντας Ph.D. στη Μηχανική Περιβάλλοντος και δύο M.Sc. σε σχετικούς τομείς, ο Δρ. Γαμβρούδης διαθέτει εκτεταμένες γνώσεις επί της εθνικής, περιφερειακής και διεθνούς περιβαλλοντικής νομοθεσίας, την κυκλική οικονομία και τις σχετικές πτυχές της προσαρμογής στην κλιματική αλλαγή. Η εμπειρία διαχείρισης του Δρ. Γαμβρούδη, διαμορφωμένη σε περιβάλλοντα υψηλής πίεσης και συνοδευόμενη από εξέχουσα επιστημονική τεχνογνωσία, αποτελεί τη θεμελιώδη βάση της συνεισφέρουσας ικανότητάς του να συλλαμβάνει, να αναπτύσσει και να εφαρμόζει αποτελεσματικές και βιώσιμες στρατηγικές διαχείρισης απορριμμάτων τόσο σε μικρο- όσο και σε μακροοικονομικό επίπεδο. Το επαγγελματικό ιστορικό απασχόλησης του Δρ. Γαμβρούδη περιλαμβάνει σημαντικούς ρόλους ως ανώτερος περιβαλλοντικός σύμβουλος και σύμβουλος σε έργα του δήμου, αντανακλώντας έτσι τις ικανότητές του σε όλη τη σταδιοδρομία του.