Σύμφωνα με πρόσφατη έκθεση της Κομισιόν, η Ελλάδα και άλλα κράτη-μέλη της Ευρωπαϊκής Ένωσης (Βουλγαρία, Κροατία, Κύπρος, Ουγγαρία, Λιθουανία, Μάλτα, Πολωνία, Ρουμανία, Σλοβακία) κινδυνεύουν να μην πετύχουν τους στόχους του 2025 για τα αστικά απόβλητα και τα απορρίμματα συσκευασίας.
Για την ορθή συλλογή και διαχείριση απορριμμάτων ιδιαίτερα σε Δήμους που δεν έχουν τις κατάλληλες υποδομές, το χρηματοδοτικό πρόγραμμα ΕΣΠΑ 2021-2027 θέτει ως κριτήριο χρηματοδότησης τη διοικητική ικανότητα των φορέων, δηλαδή την ύπαρξη κεφαλαίων για τη συντήρηση και λειτουργία των υποδομών έτσι ώστε να διασφαλιστεί πως ό,τι θα χρηματοδοτηθεί πράγματι θα μπορέσει να λειτουργήσει με τον καλύτερο δυνατό τρόπο.
Σε αυτή την κατεύθυνση, θα διατεθούν συνολικοί πόροι ύψους 795,53 εκατ. ευρώ μέσω του Ταμείου Συνοχής για τη μετάβαση στη διαχείριση απορριμμάτων.
Αυτό το νέο κριτήριο του προγράμματος ΕΣΠΑ πρόκειται να λειτουργήσει ως δικλίδα για την υλοποίηση της μετάβασης, η οποία επιχειρείται στον τομέα της διαχείρισης των απορριμμάτων, από τις μεγάλες μονάδες μηχανικής διαλογής σύμμεικτων αποβλήτων σε μικρότερες μονάδες διαχωρισμένων πλέον υλικών (Διαλογή στην Πηγή). Στις μονάδες θα πρέπει να γίνεται η παραλαβή και επεξεργασία των απορριμμάτων χωριστά.
Η ξεχωριστή συλλογή αποβλήτων στα σημεία παραγωγής αναλόγως με το υλικό καθορίζεται πλέον ως απαραίτητη νομική υποχρέωση των κρατών-μελών. Σε γενικές γραμμές, το ΕΣΠΑ 2021-2027 στοχεύει στη βελτίωση του τρόπου διαλογής στερεών αποβλήτων μέσω αποτελεσματικότερης προσέγγισης.
